Przed zapaleniem układu moczowego nie da się uchronić zupełnie. Są jednak sposoby, żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia infekcji.
Zapalenie pęcherza jest wciąż najczęstszym problemem, z jakim zgłaszamy się po pomoc medyczną. Choć raz w życiu tę infekcję przechodzi przecież 70 proc. populacji. Co robić, żeby nie zachorować? Oto 8 praktyk zapobiegających zapaleniu pęcherza.
1. Spadek odporności
Większość infekcji rozwija się u osób, którym spadła odporność1, warto więc przyjrzeć się swojej kondycji. Na odporność niszcząco działa stres, przydadzą się więc wszelkiego rodzaju praktyki relaksacyjne. Także aktywność fizyczna, najlepiej na świeżym powietrzu – poza obniżeniem napięcia poprawi ukrwienie organizmu. Dobrze zadbać o odpowiednio długi sen w godzinach nocnych (odsypianie w ciągu dnia nie regeneruje mózgu tak jak w nocy). Ważna jest dieta – jedzmy produkty nieprzetworzone, wolne od chemicznych dodatków, bogate w witaminy i minerały. Wszystkie te czynniki mają wpływ na pracę jelit, a pamiętajmy, że zamieszkująca w nich flora bakteryjna w znacznym stopniu odpowiada za odporność organizmu.
2. Higiena
Zapomnijmy o przesadnej higienie. Zbyt częste mycie miejsc intymnych (więcej niż 2 razy dziennie bez wyraźnego powodu) narusza warstwę ochronną błon śluzowych, a jej głównym zadaniem jest blokowanie namnażania się patogenów2.
3. Preparaty do higieny intymnej
Zrezygnujmy z mycia miejsc intymnych zwykłymi żelami pod prysznic. Preparaty te są opracowane na potrzeby skóry dłoni czy nóg, która ma wyższe pH niż okolice ujścia cewki moczowej. Miejsca intymne mają kwasowy odczyn, nie bez powodu – takie środowisko jest nieprzyjazne dla drobnoustrojów. Gdy podnosimy pH śluzówek, bakterie zaczynają osadzać się na nich i rozmnażać, a to oznacza wywiązanie się zapalenia pęcherza. Czym myć miejsca intymne? Specjalnymi preparatami o niskim pH, przebadanymi dermatologicznie, wolnymi od substancji zapachowych, barwiących i konserwujących. Najbezpieczniej jest używać samej wody, a umyte miejsca osuszać ręcznikiem jednorazowym.
4. Nieleczona cukrzyca
Sprawdźmy, czy nie mamy cukrzycy. Szacuje się, że w Polsce nawet milion osób nie wie, że na nią choruje, a nieleczona cukrzyca zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia pęcherza3. Czemu tak jest? Gdy stężenie cukru we krwi jest zbyt wysokie i organizm nie jest w stanie go szybko wykorzystać, to nadmiar wydalany jest wraz z moczem. Duża ilość prostych węglowodanów trafia wtedy do pęcherza i tam stanowią pożywkę dla bakterii odpowiedzialnych za infekcję.
W przypadku nieleczonej cukrzycy terapia zapalenia pęcherza przynosi więc ulgę tylko na chwilę.
5. Ilość przyjmowanych płynów
Przyjmujmy dużą ilość płynów. Picie sporej ilości wody – zalecane są nawet 2 litry dziennie – oznacza częste oddawanie moczu, co pozwala na regularne oczyszczanie cewki moczowej z bakterii. Proces ten przebiega szczególnie sprawnie, jeśli w moczu znajdują się przyjmowane leczniczo preparaty, np. z D-mannozą, która ma silne właściwości zmniejszające przyczepność bakterii do ścian pęcherza4.
6. Aktywność seksualna
Po aktywności seksualnej myjmy miejsca intymne. Ze względu na bliskość cewki moczowej
i odbytu łatwo o transfer bakterii Escherichia Coli do cewki, a dalej do pęcherza. Escherichia Coli bytuje w jelicie grubym, a odpowiada nawet za 95 proc. przypadków infekcji pęcherza5.
7. Wilgotna bielizna
Unikajmy zimna i noszenia wilgotnej bielizny. Na nieprzyjemność chłodu nasz organizm reaguje kurczeniem się naczyń krwionośnych. To oznacza, że błony śluzowe stają się gorzej ukrwione i przez to nie reagują obronnie na atak patogenów. Sporo jest więc racji w ludowym powiedzeniu „nie siadaj na kamieniu, bo złapiesz wilka”, czy w radach babć „załóż ciepłą bieliznę”. Lepiej też od razu po wyjściu z basenu czy z jeziora zmieniać mokre stroje kąpielowe na suche ubranie.
8. Kontakt z bakterią Escherichia Coli
Szczególnie zdradliwe jest siadanie w mokrym stroju kąpielowym na np. brzegach basenów, na publicznych leżakach, ale też na deskach sedesowych w publicznych toaletach. Tam, gdzie jest dużo ludzi, wyższe jest ryzyko występowania groźnej dla dróg moczowych pałeczki okrężnicy Escherichia Coli. Kontakt z nią może być przyczyną pojawienia się infekcji jeszcze tego samego dnia.
1 W. Hryniewicz, M. Holecki, Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych, Wydawnictwo sfinansowane ze środków będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków na lata 2011-2015.
2 J. Duława, Zakażenia układu moczowego – Vademecum. Medycyna Praktyczna, Kraków 1998.
3 J. Duława, M. Holecki, Zakażenia dróg moczowych u chorych na cukrzycę, Via Medica, 2009.
4 C. Genovese, Effects of a new combination of plant extracts plus d-mannose for the management of uncomplicated recurrent urinary tract infections. Journal of Chemotherapy, 2018.
5 W. Hryniewicz, M. Holecki, Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych, Wydawnictwo sfinansowane ze środków będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków na lata 2011-2015.
6 Badanie konsumenckie YouGov study – satysfakcji pacjentek, CH & DE 2019, badanie dostępne na życzenie.